Als je net je machinistenvergunning op zak hebt, begint het echte werk pas. Want hoewel je geslaagd bent voor je opleiding, ben je nog lang niet ‘wegwijs’ op het spoor. Letterlijk. De eerste periode na het behalen van je bevoegdheid staat daarom in het teken van wegleren: het stapsgewijs bekend raken met de trajecten waarop je gaat rijden. En geloof me, dat is een avontuur op zich.
De eerste fase: 50 dagen op pad
De wegleerreis begint met een periode van 50 dagen waarin je samen met een ervaren praktijkbegeleider op pad gaat. In deze fase leer je de baanvakken kennen waarop je straks je proefrit doet – een soort praktijkexamen op locatie. Als je daar voor slaagt, mag je zelfstandig reizigerstreinen gaan rijden.
Welkom in het puppyrooster 🐶
Na je proefrit kom je terecht in het zogenaamde BLM-rooster. Binnen NS noemen we dit ook wel liefkozend het puppyrooster. Niet omdat je met je staart kwispelt (hoewel het enthousiasme er vaak wel is), maar omdat je nog volop aan het leren en wennen bent.
In dit rooster rijd je op een beperkt aantal trajecten die allemaal dicht bij je standplaats liggen. Voor mij – vanuit standplaats Rotterdam – betekende dat bijvoorbeeld ritten richting Dordrecht, Den Haag, Utrecht en Amsterdam en vooral vaak naar Uitgeest met de sprinter. Deze fase duurt 60 dagen en wordt ook wel de gewenningsperiode genoemd. Het is je eerste échte kennismaking met het zelfstandig rijden in de reizigers- en de rangeerdienst. Spannend? Zeker. Maar ook ontzettend leerzaam en motiverend.
Stapsgewijs je wereld vergroten
Na die 60 dagen ga je verder met het uitbreiden van je wegbekendheid. Dat gebeurt op basis van het rooster waar je op dat moment in geplaatst wordt. Elk rooster heeft een specifiek werkpakket met daarin de trajecten die je moet leren. Je leert dus telkens een stukje Nederland erbij, met de bijbehorende seinbeelden, snelheden, overwegen, perronsituaties en andere bijzonderheden.
Hoe meer ervaring je opdoet, hoe uitgebreider je rooster wordt. Uiteindelijk kun je in het compleet rooster terechtkomen: dat is het werkpakket met álle trajecten van jouw standplaats. Voor Rotterdam betekent dat zelfs landelijke wegbekendheid – je moet dan vrijwel heel Nederland kennen.
Mijn eigen route
Ik ben inmiddels een aantal roosters verder, en mijn wegbekendheid is bijna landelijk. Nog een paar baanvakken te gaan, en dan heb ik écht het hele spoorboekje in mijn hoofd zitten. Naja, op het Hoofdrailnet dan in ieder geval. Het mooie is: hoe meer je leert, hoe fijner het rijden wordt. Je bouwt routine op, maar verliest nooit het respect voor de variatie en verantwoordelijkheid die bij dit vak horen.
Wil je weten op welke baanvakken ik allemaal bevoegd ben?
Kijk dan hier voor het complete overzicht!
🚆 Ben jij benieuwd hoe dat wegleren er in de praktijk uitziet?
Binnenkort komt er een video online waarin ik je meeneem tijdens zo’n leertraject. Abonneer je op mijn YouTube-kanaal en volg me op Instagram voor een kijkje achter de schermen!
